Esendere Kültür ve Sanat Derneği

Şevk-âver Makamı

11.09.2017
3.917
Şevk-âver Makamı
Şevk-âver Makamı
Çok az kullanılmış bir makamdır.a-Durağı: Acem Aşirân perdesidir.

b-Seyri: İnicidir. Bâzen inici-çıkıcı olarak da kullanılmıştır.

c-Dizisi: Çargâh perdesindeki Rast makamı dizisine, Rast perdesinde Bûselik, yâni Nihavend makamı dizisinin ve Acem Aşirân perdesinde Çargâh, yâni Acem Aşirân makamı dizisinin eklenmesinden meydana gelmiştir.

d-Güçlüsü: Çargâh perdesidir. Bu perdede Rast çeşnisiyle makamın yarım kararı yapılır. Çargâh’daki Rast dizisi yeden olarak Segâh perdesini kullanır.

e-Asma Karar Perdeleri: Nevâ perdesinde; Uşşak çeşnili asma karar (Çargâh perdesindeki Rast dizisi sebebiyle); Nevâ perdesinde: Hicaz’lı veya Kürdi’li asma karar (Nihavend dizisi sebebiyle); Çargâh perdesinde; Nikriz’li veya Bûselik’li asma karar (Nihavend makamı dizisiyle); Çargâh perdesinde Çargâh’lı asma karar (Acem Aşirân dizisi sebebiyle); Dügâh perdesinde: Kürdi’li asma karar (Acem Aşirân dizisi); Rast perdesinde: Bûselik’li asma karar (Acem Aşirân dizisi ile) yapılabilir.

f-Donanımı: Si ve mi için koma bemolü donanıma yazılır. Gerekli değişiklikler eser içinde gösterilir. G-Perdelerin T.M.deki isimleri: Pestten tize doğru: Acem Aşirân, Rast, Dügâh, Kürdi, Çargâh, Nevâ, Hüseyni veya Hisar veya Dik Hisar, Acem veya Eviç, Gerdâniye, Muhayyer, Tiz Segâh, Tiz Çargâh’dır.

h-Yeden’i: 1.çizgideki mi Hüseyni Aşirân perdesidir.

ı- Genişlemesi: Şevk-âver makamı, yapısı gereği oldukça geniş bir seyir alanına sahip ve çok dizili bir makamdır. Bu bakımdan ayrıca genişletilmemiştir. Gerekirse Acem Aşirân dizisi pestten Kaba Çargâh’a Çargâh beşlisi ile düşüp genişleyebilir.

i-Seyir: Çargâh perdesindeki Rast dizisinden ve genellikle güçlü Çargâh perdesi civârından seyre başlanır. Bu dizide karışık gezindikten sonra, güçlü Çargâh perdesinde Rast çeşnisiyle yarım karar yapılır. Sonra, Rast perdesindeki Bûselik, yani yerinde Nihavend dizisine geçilir. Bu dizide de karışık gezinilip asma kararlarla dizinin özellikleri belirtildikten sonra, yerindeki Acem Aşirân dizisine geçilir ve bu dizide de karışık gezinilerek asma kararlarla özellikleri gösterildikten sonra, bu dizi ile Acem Aşirân perdesinde Çargâh çeşnili tam karar yapılır.

Yorumlar

Henüz yorum yapılmamış.