Esendere Kültür ve Sanat Derneği

Sedat Öztoprak (1890-1947)

29.06.2017
5.298
Sedat Öztoprak (1890-1947)

Sedat Öztoprak, babası İbradalı Hüseyin Şakir Bey’in ağır ceza reisi olarak bulunduğu sırada 1890 yılında Konya’da doğdu. Şakir Bey’in beş çocuğunun dördüncüsüdür. Ailesinin bütün baskılarına rağmen, mûsikiye aşırı düşkünlüğü sebebi ile ortaokuldan sonra öğrenim görmedi. Veled Çelebi’nin yeğeni ve Sedat Öztoprak’ın öğrencisi olan Türkân Savut’un Ruşen Kam’a yazdığı bir mektuptan öğrendiğimize göre ilk mûsiki derslerini, Konya Mevlevihânesi’nin dervişlerinden olan Abdi Dede’den aldı. Bundan sonra ud çalmaya başladı. Bu konuda belli bir hocası yoktur. Tanrı vergisi bir istidatla sazında üstün bir virtüoziteye yükseldi. İstanbul’a yerleştikten sonra kısa zamanda ilerleyerek mûsiki çevrelerinin dikkatini çekti. Bir süre Darülelhan’da ud hocası olarak çalıştıysa da uzun süreli olmadı. Sazını metodik bir teknikle kullanırdı. Darüttalimi Mûsiki’de de çalışmıştır. Aynı zamanda güzel bir sese sahip olan Öztoprak temiz bir uslûpla okurdu.

Son derece asabi ve fevri bir yapısı vardı. Çok geçimsiz bir yaratılışta olduğu için çevre edinemezdi. İçki ve kumara düşkündü. Ömrü boyunca maddi sıkıntılar içinde yaşadı. Gazinolarda çalışma tekliflerini hiç düşünmeden reddederdi. Eşinin 1937 yılında ölümünden sonra büsbütün sefalete düştü. Türkân Savut’un eşinin gayreti ile İstanbul mezbahasında bir işe yerleştirildi; burada da çalışmadı. Aşırı içki düşkünlüğü sonucu yarı deli bir durumda aç ve çıplak parklarda yattı. Sonunda Darülaceze’ye kaldırıldı. Burada bir yıl daha yaşadıktan sonra, çok genç denebilecek yaşta, 1947 yılında bir sabah kahvaltı yaparken hayata gözlerini yumdu. Çok az bir toplulukla ve yakınlarının yardımı ile cenazesi kaldırıldı.

Sedat Öztoprak yüzyılımızın önemli bir saz ve sözlü eser bestekârıdır. Onun bu sinirli ruh hali eserlerinde de kendini gösterir. Böyle olmakla birlikte özellikle saz eserleri çok orijinal ve başarılıdır. Her biri birer virtüozite örneğidir. Çok güzel ve sanatlı şarkıları da vardır. Bilinen eserleri yedi peşrev, on beş saz semaisi, longa ve sirtolardan başka değişik makamlardan yirmi beş oyun havası ile otuz üç şarkıdan ibarettir. Çok öğrenci yetiştirmiştir. Bunların arasında en tanınmış olanı ünlü kanun sanatkârı Vecihe Daryal’dır.

Dr.M.Nazmi Özalp-Türk Musikisi Tarihi kitabından alınmıştır.

Huzzam Alimin Evleri Camdan

Tahir Oyun Havasi

Ruhfeza Senin Nazli Hayalinle Dem A Dem

Tarzinevin Bilmemki Nasil Aglayayim Ben

Ruhfeza Ben Esiri Askin Oldum Ey Peri

Nikriz Sirto

Hicazkar Oyun Havasi

Ruhfeza Zeybek Havasi

Suzinak Ne Cok Cektim Hasretini Bilsen

Ruhfeza Saz Semaisi

Sehnazbuselik Gus Edip Gozyaşı Ister Caglamak

Huseyniasiran Sevdigim Vuslatmi Bu Firkatmidir Ya Nesemi

Ruhnevaz Zeybek Havasi

Tahir Oyun Havasi Koyde Bayram

Tarzinevin Bu Dil Uftadedir Terennumune

Ruhfeza Longa

Sedaraban Derdimin Bir Fikrasini Acsam Sana Hicran Olur

Suzidil Saz Semaisi

Sehnazbuselik Saz Semaisi Ii

Tarzinevin Sesim Dagi Delerken Bir Kafesten Gecmez Simdi

Evc Ben Helal Ettim Sana Kendi Elimle Kanimi

Nikriz Izmir Milli Turkusu

Acemasiran Gurubunla Ne Matemler Gonulde Eyledin

Tarzinevin Bilmemki Neden Terk Edemem

Suzidil Saz Eseri

Sehnazbuselik Oyun Havasi

Muhayyerkurdi Saz Semaisi

Hicaz Oyun Havasi Zillerle Rask Eden Kiz

Sehnaz Saz Semaisi

Huseyniasiran Saz Semaisi

Huseyniasiran Gul Gamzelerin Pembe Yuzun Nesesimiydi

Suzidil Senin Bagi Cemalin Gulsende Gormusler

Huseyniasiran Pesrev

Suzidil Sevdamiz Sigmaz Dile

Huseyniasiran Gulki Gulsun Cemali Ezharin

Huseyni Sesinde Hicrandan Dalgalar Cosar

Evc Saz Semaisi

Evc Gozumden Gitmiyor Asla Hayalin

Ferahnuma Hangimizi Begenecek Bakalim Kimi Sevecek

Huseyni Urfaliyam Bahceliyem Bagliyem

Huzzam Eyleme Hiddet Bakarsam

Tarzinevin Sana Sevda Bagladigim Bir Gonul Bir Allah Bilir

Sehnazbuselik Saz Semaisi I

Acemasiran Zeybek

Suzidil Longa

Tahir Ahim Daglar Deler Iken

Ferahfeza Longa

Sazkar Guzel Sana Ah Edersem Yanarsin

Hicazkar Longa

Tarzinevin Longa

Ussak Zeybek

Bayatiaraban Saz Eseri

Huzzam Nale Ettikce Gonul Sende Gul

Huzzam Bir Kir Ciceginden Daha Inceydi Hayalin

Evc Beyhude Yere Cilvei Canandan Usandim

Nisaburek Longa

Ruhfeza Senin Nazli Hayalinle Dem A Dem2

Tarzinevin Pesrev

Mahur Duste Gordugum Kizmi Acep

Ruhfeza Pesrev

Hicazkar Saz Semaisi

Sehnazbuselik Senin Nazli Hayalinle Dem A Dem

Huseyni Pesrev

Muhayyerkurdi Ciktim Kozan Dagina

Sehnazbuselik Yaziktir Gamzene Soyle

Huseyniasiran Yillar Gecti Sen Gideli Gurbete

Acemasiran Bak Su Kiza Ne Cok Agliyor

Evc Oyun Havasi

Ferahfeza Nale Ettikçe Gonul Sen De Gul

Tahir Sivas Oyun Havasi

Huseyniasiran Ey Benim Ahu Misalim Nerdesin

Yorumlar

Henüz yorum yapılmamış.